Niet alleen romantisch, maar ook veel gedoe, ontdekt Bas Hakker. Wonen in een klein huisje – ofwel Tiny House – is helemaal trendy. Maar is het wel zo makkelijk om, met veel minder spullen, ergens helemaal opnieuw te beginnen? In ieder geval moet je het wel héél graag willen om eraan te beginnen.
Toen documentairemaker Koen Derksen in 2015 op zoek ging naar een onderwerp om af te studeren kwam hij bij de Amerikaanse Tiny Houses beweging terecht. Hij bekeek allerlei documentaires over mensen die tijdens de grote crisis besloten om op een andere manier te leven. Fameus is het verhaal van Dee Williams die bijna al haar spullen wegdeed, haar grote bungalow verkocht en in een huisje van 8 vierkante meter ging wonen. Haar virtuele tour werd door miljoenen mensen bekeken en daarna schreef ze een boek over het nieuwe fenomeen dat een lifestyle werd.
Geen ingewikkelde hypotheken
Wat deze lifestyle inhoudt? Geen ingewikkelde hypotheken, maar een klein functioneel huisje en weinig ruimte voor overbodige spullen die toch maar om aandacht schreeuwen. De filmmaker ging in Nederland op zoek naar mensen met soortgelijke plannen en kwam in aanraking met Nederlandse ‘early adopters’ die hij in zijn film portretteerde. Ook zij waren geïnspireerd door de Amerikaanse verhalen en ze omarmden het idee van: een klein huis, weinig spullen en aandacht voor duurzaamheid.
Zo was daar bijvoorbeeld Marjolein Jonker die inmiddels haar eigen Tiny House in Alkmaar heeft gerealiseerd. Even praktisch trouwens… Niet elk klein huisje valt zomaar in de categorie Tiny House. Het moet gebouwd zijn als primaire woning, de maximale woonoppervlakte is 50 vierkante meter en het moet op de grond staan (anders is het een woonboot). Niet altijd, maar vaak zijn Tiny Houses zelfvoorzienend en wordt er gebruik gemaakt van duurzame materialen.
Het leuke aan de beweging is dat je bijna iedereen online kan volgen omdat ze een blog bijhouden of op Facebook verslag doen van de vorderingen. Jonker bijvoorbeeld, projectleider van Tiny House Nederland en boegbeeld van de beweging, woont in Alkmaar. Ze geeft veel lezingen bij bedrijven of particulieren over het realisatietraject en haar visie. Dat doet ze goed en haar lijst van ‘in de media’ is dan ook heel erg lang. Iedereen vindt het een goed verhaal: breken met het bestaande vaste patroon, duurzaam leven en bovendien zijn het ook nog eens vrij kekke huisjes die van mooie materialen zijn gemaakt.
Het bestaande patroon doorbreken
Koen Derksen: ‘Ik werd inderdaad vooral gegrepen doordat zij allemaal het bestaande patroon willen doorbreken van studentenhuis naar klein appartement tot villa. Je kan daar natuurlijk helemaal in meegaan, maar je kan ook een stapje terugdoen en zeggen: wat heb ik eigenlijk écht nodig en zou ik ook op een andere manier gelukkig kunnen worden? Die gedachte vond ik wel een aantrekkelijke.’’
In zijn film genaamd ‘Een kleine verandering’ vertellen verschillende mensen hun verhaal wat er inderdaad op neerkomt dat ze een levenspatroon willen hebben waarbij het minder om materie en meer om levensgeluk gaat. ,,Dat kleine huis maakt daar onderdeel van uit en het was mijn ambitie om te schetsen welke mensen daar allemaal in geloven. Je ziet immers dat er hele verschillende mensen met dat concept bezig zijn. Van een vrouw die misschien wat drastisch is in haar duurzame denkbeelden tot de jongen die een Tiny House aanprijst voor het commerciële Heijmans One.’’
Tiny House lastig te realiseren
Samen met Marjolein Jonker en wat andere pioniers was hij van mening dat er wat meer organisatie in de ‘beweging’ moest komen. Dat was ook nodig omdat het heel lastig is om een Tiny House te realiseren en dan is samenwerking wel zo handig. Het plaatsen van soortgelijke woningen is immers niet toegestaan volgens het bouwbesluit. Daarin staat bijvoorbeeld beschreven hoe breed een deur minimaal moet zijn en welke verhoudingen er tussen de kamers moet zijn. ,,Het is dus geen kwestie van even een huis bouwen of kopen en vervolgens een mooie plek zoeken. In principe is elke plek illegaal en dus ben je altijd afhankelijk van gemeenten en daarin helpt samenwerken enorm.’’
Toch zijn er dus wel wat mogelijkheden, sommige gemeenten verlenen tijdelijke ontheffingen om mensen de kans te geven iets te starten. Het heeft ook iets spannends, iets rebels. En er zijn ook wel wat gemeenten die mogelijkheden zien (zou dat iets te maken hebben met het mediagenieke karakter van de projecten?). Zo is er bijvoorbeeld op dit moment in Almere een project met twaalf Tiny Houses die via een prijsvraag gerealiseerd zijn. Derksen: “Het is jammer dat het zo ingewikkeld is en uiteindelijk zou er speciale regelgeving moeten komen. Laatst stond ik weer met wat mensen te praten en dan zeg ik altijd eerlijk dat het ook een heleboel gedoe is en dus moet je er goed over nadenken. Gelukkig staan gemeenten er wel voor open omdat het altijd wel een hele positieve groep mensen is die de omgeving vooruithelpt zoals ook is gebeurd op het NDSM-eiland. Zo’n omgeving komt toch tot bloei na een tijdje.’’
Zelf geen plannen
Heeft hij zelf eigenlijk al plannen? ,,Daar heb ik wel aan gedacht, maar op dit moment niet. Ik geloof wel in de principes van minder focus op het materiële, maar je moet ook echt alles omgooien en doordat het zo lastig is, ga je echt een onzekere tijd tegemoet en dat zie ik nog niet zo zitten. Wel lever ik graag mijn bijdrage om Tiny Houses veel toegankelijker te maken. Dat je naar een soort Funda toegaat want ik weet zeker dat steeds meer mensen dit interessant vinden.’’
Voordat je in een Tiny House wil gaan wonen, is het dus belangrijk om je goed te verdiepen in de achtergronden. Er zijn veel documentaires over gemaakt en boeken over volgeschreven en de verhalen van mensen liggen voor het oprapen. Maar je moet het wel echt willen en niet doen om een goedkope woning te krijgen (zelf bouwen kost ongeveer 25.000 euro en laten bouwen tussen de 35 en 50.000 euro, een hypotheek regelen voor zo’n huis is niet te doen). Verder moet je natuurlijk achter de missie staan om veel van je spullen achter te laten (ze noemen het ‘ontspullen’) want die passen er echt niet allemaal in. Fans moeten maar eens de hele leuke website van Tiny House Nederland bekijken want daar staan op een kaartje alle initiatieven ingetekend.
Op de hoogte blijven en interessante tips ontvangen? Volg ons!
